همانطور كه مي‌دانيم خون از اجزای سلولي (گلبول های قرمز ، پلاکت ها ، گلبول های سفید)، بخش غیرسلولی (پلاسما)، یون، ریزمغذی‌ها، هورمون‌ها و آنزیم‌ها تشكيل شده است. بدين ترتيب ویسکوزیته خون به هماتوکریت(حجم گلبول های قرمز در يك لیتر خون HTC)، تغییرشکل‌پذیری گلبولهای قرمز، تجمع گلبولهای قرمز، گرانروی پلاسما و دماي خون انسان بستگي دارد. درصورتيكه ويسكوزيته خون بالا باشد (باصطلاح خون غليظ باشد) جريان خون در شريان‌ها؛ کندتر و سخت‌تر است كه از عوامل زير ناشي مي‌شود:
- اختلال هماتوکریت.
- افزایش هموگلوبین.
- افزایش تعداد گلبول های قرمز.
- کاهش کشش گلبول های قرمز و تغییر شکل آنها.
- جمع شدن گلبول های قرمز (چسبندگی آنها).
- انعقاد خون (به دلیل افزایش مقدار فیبرینوژن).
- افزایش تعداد پروتئین های خاص در پلاسما.
افزايش لزجت (غلظت خون بالا)، يكي از مهمترين عوامل از بين رفتن انعطاف پذيري گلبول‌ها، پارگي غشاء و مرگ سلولي است و با توجه به اين كه غير طبيعي بودن رئولوژي خون باعث كاهش جريان خون و نارسايي تغذيه سلولي شده و در نهايت به بروز مشكلات قلبي - عروقي منجر مي‌شود، اندازه‌گيري دقيق و كنترل لزجت خون مي‌تواند نقش موثري در پيشگيري از بيماري‌هاي قلبي و عروقي داشته باشد. هماتوکریت HTC بسته به جنس و سن انسان‌ها متفاوت است. بطور طبيعي برای خانمها: 37-47% حد نرمال است، برای آقایان: 40-54% و برای نوزادان: حدود 20% بیشتر از بزرگسالان
عوامل مؤثر در غليظ شدن خون:
- ژنتيك سلولي (ارث)
- افزايش سن به بالاي 50 سال
- اضافه وزن (چاقي)
- درهم خوري يا پرخوري
- کلسترول بالا (لیپوپروتئین ها)
- خوردن مداوم گوشت گاو، سيب زميني و ذرت
- سیگار کشیدن و استعمال دخانيات
- مصرف الکل و نوشابه های الکلی
- مصرف مايعات بين غذاخوردن
- استراحت طولانی بعد از عمل جراحي
- هیپوترمی شدید یا سوختگی
- پیوند عضو، جراحی عروق یا تروما
- نصب ایمپلنت
- فرآیند التهابی مزمن در بافتها
- عدم تحرك و تنبلي
- مصرف داروهای ضدبارداری و هورمونی
- مسمومیت غذايي
- استرس و اضطراب شديد
و بيماري‌هاي مزمني چون:
- هپاتیت
- سیروز کبد
- واریس
- نارسایی قلبی
- سکته مغزی
- دیابت
- لوسمی
- سرطان مغز استخوان
- اختلال عملکرد آدرنال
علائم غلیظ شدن خون :
- سردردهاي گهگاهي؛
- وضعیت غش سرگیجه با از دست دادن هماهنگی بدن
- خستگی؛
- خواب آلودگی
- در مناطقی که بریده شده خون به آرامی به طور غیر طبیعی جریان می یابد.
- ضعف عضلانی ؛
- سنگینی و درد در پاها.
- احساس بی حسی ، سوزش ، سوزن شدن در پاها و بازوها (پارستزی).
- وزوز گوش ؛
- حساسیت به درجه حرارت پایین؛
- پوست خشک ؛
- سیانوز (سیانوز) در مناطق خاصی از پوست ، غشاهای مخاطی دهان و پلک ها. افزایش اضطراب؛ اختلالات خواب؛
- گرایش به حالتهای افسردگی؛
- یبوست .
- غالباً ، سندرم هایپر ویسکوز به موازات خستگی مزمن ، کاندیدیازیس یا سندرم روده تحریک پذیر اتفاق می افتد.
درمان غلظت خون در پزشكي نوين:
در پزشكي نوين براي رقيق كردن خون معمولاً از هپارین یا آسپیرین استفاده می‌شود. اما مدتهاست که استیل سالیسیلیک اسید نه تنها فوایدی را برای بدن به همراه نمی‌آورد بلکه به بافت رگ‌ها نيز آسیب می‌رساند. بیشتر مواد آسپرین به معده می رود و بعد از یک دوره طولانی مصرف آسپرين، گاستریت معده شروع مي‌شود یا منجر به زخم معده مي‌شود. بنابراین دانشمندان استفاده از آسپرین را برای نازک شدن رگ‌ها توصیه نمی‌کنند.
درمان غلظت خون در طب سنتي:
طب سنتي براي افرادي كه غلظت خون دارند در درجه اول میزان مصرف غذاهای ویتامین K دار را محدود مي‌کند (مثل اسفناج و کاهو) اما مصرف ماهی، روغن ماهی، گردو و بادام را توصيه مي‌كند. همچنين ميوه هاي سیر؛ فلفل دلمه؛ فلفل قرمز؛ خربزه؛ گریپ فروت ؛ پرتقال ؛ گیلاس شیرین ؛ جوانه گندم؛ شبدر ؛ دارچین و زنجبیل براي اين افراد مفيد است. همچنين در طب‌هاي سنتي و اسلامي #حجامت يا فصد را مهمترين عامل درمان اين معضل بيان كرده‌اند.
محصولاتی که برای تنظیم لزجت خون مفید هستند:
- رب انار
- نمک دریا
- آبغوره طبیعی
- سرکنگبین کاسنی
- سرکنگبین نعنایی
- سرکه طبیعی انگور
- سرکه طبیعی سيب
- چای ماسالا
- چوب دارچين
- قند قهوه ای
- دمنوش میوه به
- دمنوش میوه سيب
- زعفران
- زنجبیل
- سویق عدس
- شکر قهوه ای
- دمنوش عناب خشک
- مغز گردو خورشتی
- حب عناب ورقی
- نبات شاخه قهوه ای
براي اطمينان از ميزان غلظت خون مي‌توانيد در سلامتكده اعجاز طبيعت بصورت آنلاين نوبت بگيريد.
